مجلس منهای روحانیّت، مجلس رضاخانی
وقتی به تصاویر دورههای گذشته مجلس نگاه میکنیم، حضور پررنگ روحانیت در صحن مجلس شورای اسلامی کاملا مشخص است. در مقایسه با عکس های دو دوره اخیر، آن چیزی که تصور میشود بیشتر شبیه یک فاجعه است؛ در مجلس اول نیمی از نمایندگان را روحانیون تشکیل میدادند، درحالی که این رقم، در دوره اخیر، کمتر از یک هفتم شده است.
چرا این اتفاق افتاد؟
بنده معتقدم بزرگترین عامل، انعکاس سیاست و رفتارهای نادرست رییس جمهورها و مدیران اجرایی چند دوره اخیر کشور است. متاسفانه غلط یا درست این ارتباط یعنی رفتار های غلط مدیران اجرایی با جایگاه روحانیت گره خورده است. چون عموم مردم اکثر کمکاریها را از چشم روحانیون میبینند. دلیلش کاملا واضح است.
چرا روحانیتی که باید در عرصه مجلس شورای اسلامی باشد و فضا را خالی نکند، به یکباره با حضور دو رییس جمهور روحانی خلاف انتظار ظاهر شده و آنوقت میشود آنچه که نباید بشود؟! البته این حس در مراتب پایین تر کاملا قابل درک بود. به عنوان مثال خود من و حتی خیلی از دوستانم در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی، هیچوقت احساس نکردیم که ایشان روحانی هستند. چون دوران ریاست جمهوری ایشان دوران خفگی روحانیت بود. بی حرمتی ها و هرآن چه که برای نزول این جایگاه در بین مردم قرار بود انجام گیرد، گرفت و چه بسا بسیاری از رفتارهای خود رییس جمهور بدتر از همه دشمنان قسم خورده نظام بود. که برای نام بردنشان در این مختصر مجالی نیست. البته دوران آقای هاشمی هم قابل بررسی است و بنده معتقدم آن دوران مقدمهای برای دوران آقای خاتمی بود.
اما اینکه چرا در دوران دولت نهم و دهم این مسئله، شدت پیدا کرد خود جای بحث است!
عامل دیگر این اتفاق نامبارک کنار کشیدن روحانیون نخبهی کشور در این عرصه بود. برداشت های غلط(!) از سخنان حضرت امام رحمة الله علیه و مسموم قلمداد کردن فضای سیاسی کشور، باعث شد تا این گروه فکر کنند فعالیت در این عرصه خلاف شان روحانیت و رسالت آنان است.
بسیاری از آنان حتی درسخنرانیها خود طوری به مردم القا میکردند که شخصیت و حرفایشان هیچ ربطی به فضای سیاسی کشور ندارد و خود را فردی غیرسیاسی معرفی میکردند. میشود تصور کرد اگر این اتفاق بیفتد، در مقابل، روحانیونی وارد عرصه انتخابات میشوند که شایسته این جایگاه نیستند و آنوقت با کمترین رای ممکن از دور خارج شده و این خود باعث مضحکه برخی از نامزدها، گروه های سیاسی و یا حتی عموم مردم شود و یا اگر انتخاب شوند آنچه که باید از یک روحانی در مجلس توقع داشت را پیاده نکنند. اگر چه سابقه روحانیت در دوره های مختلف مجلس شورای اسلامی درخشان است ولی توقع بود حضور روحانیت در صحن مجلس «مدرس» وار باشد که متاسفانه در بعضی از اوقات خلاف آن مشاهده شد. وقتی روحانیِ رییس مجلس متهم به گرفتن رشوهی 300میلیون تومانی از بزرگترین مفسد اقتصادی زمان خود، میشود، مشخص است چه اتفاقی میافتد.
یکی دیگر از عوامل مخرّب دراین عرصه، حضور روحانیت در بعضی ازحزبها و گروهی سیاسی مختلف بود. درحالی که سابقه روحانیت به استقلال بودنش مفتخر است. در نظر نگرفتن هیچگونه مصلحت های جزیی، جرات و جسارت، صادق بودن وبیان حقیقت از جمله شاخص های بود که انگیزه مردم را به حضور این قشر درمجلس ترغیب می کرد. و واضح است که این ویژگی با حضور در حزب خاص و سیاست خاص آن، سازگاری ندارد؛ چرا که در این موقعیت، شیوه و نحوه موضع گیری را حزب تعیین می کند، حتی اگر خلاف حقیقت باشد.
استفاده از روحانیت بی کفایت در جایگاه های حساس اجرایی(!) و همچنین قرار دادن روحانیت در پست های نازل اجرایی نیز بیتاثیر نبوده است. که در دولت دهم به فرمانداری و استانداری هم رسید و حتی نزدیک بود به شهرداری ها هم کشیده شود.
مسئولیت ستاد انتخاباتی بعضی از نامزدها توسط بعضی از روحانیون، از جمله مواردی است که می شود نام برد. روحانیتی که باید در فضای انتخاباتی نقش پدرانه داشته باشد با توجه به فضای غیراخلاقی ستادهای انتخاباتی، میشود تصورکرد که این جایگاه چقدر نزول پیدا خواهدکرد. استفاده ابزاری از روحانیت برای رسیدن به اهداف حزب، که بر اساس موقعیت و زمان رنگ عوض میکند بزرگترین خیانتی است که میشود به این لباس مقدس کرد.
با این حال، روحانیون نخبه باید بیش از هر زمانی موقعیت فضای کنونی را بشناسند و در این عرصه حضور داشته باشند. خوشبختانه در این دوره افراد زیادی وارد میدان شدهاند که انتظار می رود مردم نیز این حساسیت را درک نموده تا خدای نکرده مجلس از حضور این قشر دلسوز خالی نماند.
جدول مقایسهای تعداد نمایندگان روحانی در 8 مجلس شورای اسلامی
جدول معرفی نمایندگان روحانی کشور و تهران | ||||
اسامی مجالس |
تعداد کل نمایندگان |
تعداد کل نمایندگان روحانی |
تعداد نمایندگان روحانی تهران |
اسامی نمایندگان روحانی تهران |
اول |
327 |
164 |
13 |
آیت الله سیدعلی خامنهای – – اکبر هاشمیرفسنجانی – محمدجواد حجتیکرمانی – هادی غفاری –علی گلزاده غفوری – محمد موسویخوئینیها – علیاکبر ناطق نوری محسن مجتهد شبستری – عبدالمجید معادیخواه – مهدی شاهآبادی – احمد مولایی- محمود دعایی |
دوم |
277 |
153 |
11 |
اکبر هاشمیرفسنجانی – مهدی کروبی- محمدمهدی ربانی املشی- محمدعلی موحدی کرمانی- هادی غفاری- محمود دعایی- محسن مجتهدشبستری- محمد یزدی- حسن روحانی- محمدباقر محیالدین انواری – علیاکبر ناطق نوری |
سوم |
278 |
85 |
12 |
اکبر هاشمیرفسنجانی - هادی غفاری- محمود دعایی – محمدعلی صدوقی- عباسعلی عمیدزنجانی – عبدالواحد موسوی لاری- عیسی ولائی – علیاکبر ناطق نوری- محمدعلی موحدی کرمانی – علیاکبر محتشمیپور- حسن روحانی- – مهدی کروبی- |
چهارم |
274 |
67 |
12 |
علی اکبر موسویحسینی – علیاکبر ابوترابیفرد - علیاکبر ناطق نوری- محمود دعایی- محمدعلی موحدی کرمانی- حسن روحانی - محسن مجتهد شبستری – عباسعلی عمیدزنجانی – قربانعلی دری نجفآبادی – سیدعلی غیوری نجفآبادی – سیدرضا تقوی – علی موحدی ساوجی |
پنجم |
274 |
53 |
13 |
علی اکبر ناطق نوری- عبدالله نوری - علیاکبر ابوترابیفرد – علیاکبر موسویحسینی - محسن مجتهد شبستری – محمدعلی موحدی کرمانی- قربانعلی دری نجفآبادی – حسن روحانی – محمود دعایی- سیدرضا اکرمی – مجید انصاری – سیدرضا تقوی – علی موحدی ساوجی |
ششم |
298 |
35 |
5 |
هادی خامنهای – مجید انصاری - مهدی کروبی – سیدمحمود دعایی – سیدعلیاکبر محتشمیپور |
هفتم |
289 |
43 |
4 |
محمدمهدی طباطبایی – احمد احمدی – عباسعلی اختری – غلامرضا مصباحیمقدم |
هشتم |
291 |
44 |
5 |
مرتضی آقاتهرانی – سیدرضا اکرمی – غلامرضا مصباحی – روح الله حسینیان – حمید رسایی |
نهم |
؟؟ |
؟؟ |
؟؟ |
؟؟ |
پ ن: یکی از اساتید بنده که سید هم هستند در یک شهرستان نامزد انتخاباتی شدند و شعاری را برای ستاد انتخاباتی خود معرفی کرده اند که خود من به ایشان انتقاد کردم ولی الان که فکر می کنم می بینم چه شعار درستی است:
سید به مجلس می رود/ مثل مدرس می رود
منبع: روتین های یک طلبه